Technologie: blijven behoren tot de besten van de wereld

De ExxonMobil raffinaderij in Rotterdam bestaat zestig jaar. In die periode is veel geïnvesteerd en vernieuwd. Het gebruik van nieuwe technologie en innovatie zijn al die tijd  speerpunten geweest. Binnen de ExxonMobilgroep wordt deze fabriek vaak gebruikt om de nieuwste technologie voor het eerst toe te passen. Daardoor is deze raffinaderij één van de meest energie-efficiënte in Europa. Twee deskundige medewerkers, Martin de Wit (Technical Operations Advisor) en Justin Meijerink (Technical Console Leader), geven hun kijk hierop. Een interview.

Wat betekent technologie voor ExxonMobil?

Justin Meijerink (rechts op de foto): ‘Technologie is binnen de bedrijfscultuur van ExxonMobil één van de pijlers. In de omgeving van Rotterdam nemen we voornamelijk engineers aan. Bij vrijwel iedereen zit een technologische achtergrond ingebakken. Dat maakt dat je makkelijker met elkaar over techniek praat, sneller tot goede en nieuwe ideëen komt en die succesvol kunt uitvoeren.’

‘Uiteindelijk verschaft technologie ons het gereedschap om ons werk goed te kunnen doen,’ vult Martin de Wit aan. ‘We hebben manieren gevonden om materiaaleigenschappen te meten, we hebben gereedschap om te weten hoe onze installaties werken, in welke toestand ze verkeren en hoe lang ze nog meegaan. We kunnen door technologie ons werk monitoren en optimaliseren. En last but not least, technologie verschaft ons de mogelijkheid om gemakkelijk met elkaar te communiceren en snel wereldwijd informatie uit te wisselen.’  

Meijerink:  ‘Wat voor mij een eye opener was, was toen ik hier ging werken. De raffinaderij bestond toen al ruim vijftig jaar en dan zou je kunnen denken dat alles al ontworpen, bedacht en uitgevoerd zou zijn. En tot op zeker hoogte was dat ook zo. Maar om de raffinaderij bij de tijd te houden is veel innovatie en technologie nodig. Je wil bij de beste van de wereld blijven horen, daarin moet je niet verzaken. En precies dat is wat er leuk aan is: de fabriek veilig, goed en betrouwbaar houden en waar mogelijk verbeteringen aanbrengen.’

Welke technologie was echt baanbrekend? En waarom?

Meijerink: ‘Wat er in de raffinaderij in Rotterdam staat aan technologie is bijzonder. Er zijn weinig raffinaderijen die zoveel door ExxonMobil zelf ontwikkelde technologieën op één plek hebben staan. De Flexicoker is er één van, gebouwd in de jaren tachtig. Maar de Hydrocracker en de net gebouwde Advanced Hydrocracker zijn ook voorbeelden van door ExxonMobil zelf ontwikkelde technologie. Ontwikkeld in ons eigen laboratorium en vervolgens als eerste in de wereld in Rotterdam gebouwd. Door deze technologie is de energie-efficiëntie van de hele fabriek met vijf procent verbeterd. Daarnaast maken we nu in Rotterdam als eerste en enige in Europa een nieuwe, betere basisolie voor smeermiddelen die energieverbruik in vrachtauto’s en schepen helpen verminderen. Onze collega’s in de VS hebben er zelfs een patentprijs mee gewonnen. Dat is erg baanbrekend en mooi om onderdeel van te zijn. ‘

De Wit: ‘Voor mij was destijds de opkomst van de informatietechnologie ook baanbrekend; de hard- en software van computers. Toen ik pas hier was - 42 jaar geleden - liep je als engineer met je boekje naar buiten. Om te kunnen monitoren moest je nog echt fysiek de fabriek in en met mensen praten om te zien wat er gebeurde. Nu kun je vanaf je bureau het complete functioneren van de fabriek volgen. De informatie is beter en sneller beschikbaar, dat is een enorme vooruitgang.‘

Wat is er door de jaren heen veranderd op het gebied van technologie bij ExxonMobil?

De Wit: De basisprocessen zijn eigenlijk nog steeds hetzelfde. Je hebt een aantal manieren om olieproducten van elkaar te scheiden: destillatie en kraken. Dat laatste kan thermisch of catalytisch. Bij thermisch drijf je de temperatuur zo hoog op dat de oliemoleculen uit elkaar vallen. Catalystisch is geraffineerder. Door technologisch onderzoek ga je dan bijvoorbeeld katalysatoren ontwikkelen die beter afgesteld zijn op de producten die je wil maken. We hebben onze procesbeheersings beter kunnen maken en verbruiken minder energie. Het productieproces is geoptimaliseerd en de betrouwbaarheid van de operatie is beter geworden.’

Meijerink: ‘Wat me ook opvalt is dat we sneller zijn geworden in het implementeren van nieuwe technieken. En we zetten vaak de eigen bedachte technologie als eerste zelf in.’

Op het gebied van technologie bij ExxonMobil, waar ben je het meest trots op?

De Wit: ‘De nieuwe Advanced Hydrocracker. Binnen recordtijd stond die fabriek van 1 miljard euro en draaide die betrouwbaar.’ Meijerink is het daarmee eens: ‘Als ik kijk hoe al die fabrieken aan elkaar vasthangen, dat is best bijzonder. Daar zitten veel bijzondere technologieen in. Uiteindelijk betekent het dat we heel efficient omgaan met alle producten en bijna geen afvalstromen hebben. We maken waardevolle en relatief schone producten op een enorm energie-efficiënte manier. Rotterdam mag daar erg trots op zijn. Wereldwijd bestaat het nergens anders.’ 

Wat is de rol van technologie als het gaat om grote vraagstukken als duurzaamheid, zelfredzaamheid, etc?

Meijerink: ‘Zonder technologie kun je dergelijke vraagstukken niet tot een goed einde brengen. Daar is veel innovatie voor nodig. Binnen ExxonMobil en Rotterdam krijgen we de kans om daarin voorop te lopen. We doen mee aan Porthos CO2 afvang en opslag  en H-vision CO2-neutrale of blauwe waterstof  om de mogelijkheden ervan in Rotterdam te onderzoeken. We werken bovendien aan een plan voor een demonstratiefabriek voor baanbrekende CO2-afvangtechnologie op basis van een brandstofcel. Daarnaast kunnen we restwarmte leveren om huizen te verwarmen en onderzoeken we of we afvalstromen kunnen verwerken. Wat betreft zelfredzaamheid is het belangrijk dat we in Nederland en de Benelux een petrochemiesector hebben. Het is  belangrijk dat we de grondstoffen van de meeste producten zelf kunnen maken en niet afhankelijk zijn van het buitenland. Bovendien produceren we hier met een lagere milieudruk dan in de meeste landen om ons heen.

De Wit: ‘Aan de ene kant heb je: don’t put all of your eggs in one basket. Aan de andere kant heb je dat je zo goedkoop mogelijk wil produceren. Dat gebeurt aardig in China. Dat spanningsveld is een golfbeweging. Door de coronacrisis is duidelijk dat als je de focus teveel legt op goedkoop produceren dat je heel afhankelijk bent als dat op één plaats gebeurt. Dankzij onze technologie konden we snel schakelen. Dan blijkt toch dat we bijvoorbeeld een grondstof hebben die anderen kunnen omzetten naar onder meer handgel. We hebben in West-Europa alles om om problemen heen te laveren en dingen op te lossen. Daarom is het zo belangrijk om hier een innovatieve en geavanceerde industrie te behouden.’

Hoe zie je de komende zestig jaar de rol van technologie bij ExxonMobil voor je?

Meijerink: ‘Die zal nog belangrijker worden omdat nationele en internationale vraagstukken over bijvoorbeeld duurzaamheid in een stroomversnelling beginnen te komen. De antwoorden zullen we toch in de technologiehoek moeten vinden. We zullen nog meer moeten innoveren en nog sneller de zaken vanuit het lab tot werkelijkheid moeten brengen in het veld. Dat biedt veel kansen als je het goed doet. Ben je de concurrentie te snel en te slim af, dan kan dat helpen om bij de beste raffinaderijen ter wereld te blijven horen. Dat lijkt me een mooie uitdaging.’