Geschiedenis

ExxonMobil is een van de weinige moderne ondernemingen die in de negentiende eeuw al actief waren.

  

ExxonMobil is een van de weinige moderne ondernemingen die in de negentiende eeuw al actief waren.

De wortels van de huidige Benelux-organisatie liggen in Antwerpen en Rotterdam en in de Verenigde Staten, waar de beroemde tycoon John D. Rockefeller in 1882 de rechtsvoorganger van het huidige ExxonMobil, de Standard Oil Company, had opgericht. Drie handelsfirma's, Horstmann & Co. in Rotterdam en Fréderic Speth & Co. en Graf & Maquinay in Antwerpen importeerden in die tijd via een zakelijk tussenpersoon, de firma Stursberg, lampolie van Standard Oil. Op 11 maart 1891 richtten deze vijf ondernemingen een nieuwe vennootschap op, de American Petroleum Company (APC), die  zowel in Antwerpen als Rotterdam kantoor hield. De drie importfirma's brachten gezamenlijk de tankschepen, opslaginstallaties en kantoren in. Het startkapitaal bedroeg vijf miljoen gulden. Er waren in totaal 100 aandelen, waarvan de Standard Oil Company overigens geen meerderheid in handen had. Er werkten 20 man personeel.

De oprichtingsdatum maakt ExxonMobil tot de oudste nu nog op de markt opererende oliemaatschappij in de Benelux.

In 1911 gebood het Amerikaanse Hooggerechtshof de opsplitsing van Rockefellers monopolie. Als gevolg hiervan ontstonden verschillende Standard Oils. Een daarvan, Standard Oil of New Jersey (of Jersey Standard), zette de APC-activiteiten in de Benelux voort.  Drie decennia lang zou de APC een Benelux-firma blijven (vanaf 1902 werden ook olieproducten in Luxemburg verkocht). In 1920 gingen de Nederlandse en Belgisch-Luxemburgse dochterondernemingen van Jersey Standard hun eigen weg. Deze situatie duurde in feite voort tot halverwege de jaren tachtig van de twintigste eeuw, toen de organisaties van Esso Belgium, Esso Nederland en Esso Luxembourg werden samengevoegd.

Een van de andere opvolgers van de Standard Oil Company, Standard Oil of New York of SOCONY, zouden we decennia later ook weer in de Benelux-landen tegenkomen onder de naam Mobil Oil. De fusie tussen Esso (Exxon in de Verenigde Staten) en Mobil tot Exxon Mobil Corporation in december 1999 herenigde dus twee belangrijke erfgenamen van Rockfellers historische olie-imperium.